به گزاش مشرق، ساختارهایی که به نگه داشتن ادرار در مثانه کمک می کنند، عضلات کف لگن و اسفنکتر مجرای ادرار هستند.عضلات کف لگن کمک می کنند تا همه اندام های لگن در جای خود قرار گیرند. هنگامی که عضلات کف لگن قوی هستند، مجرای ادرار و مثانه نمی توانند از جای خود خارج شوند. این به بسته نگه داشتن مجرای ادرار کمک می کند، بنابراین ادرار نمی تواند از مثانه نشت کند.
اسفنکتر مجرای ادرار نواری از عضلات اطراف مجرای ادرار است. وقتی این ماهیچه ها قوی هستند، به شدت فشرده می شوند و ادرار را در مثانه نگه می دارند. وقتی می خواهید ادرار کنید می توانید این ماهیچه ها را شل کنید.
علائم مشکلات کنترل مثانه چیست؟
بیشتر علائم مشکلات کنترل مثانه به دلیل جریان یا ذخیره ادرار است. برخی از مردان ترکیبی از علائم را دریافت می کنند. اغلب علائم معمولاً جدی نیستند اما گاهی اوقات می توانند به دلیل یک بیماری جدی مانند سرطان پروستات باشند. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر(حتی اگر خفیف باشند) مهم است که به پزشک مراجعه کنید:
- تلاش برای ادرار کردن
- جریان آهسته ادرار
- زمان زیادی برای ادرار کردن صرف می کنید
- ادرار کردن بیشتر از حد معمول (تکرر ادرار)
- پس از تخلیه ادرار
- احساس تخلیه ناقص مثانه
- داشتن میل ناگهانی برای ادرار کردن
- بی اختیاری ادرار یا مثانه بیش فعال
- ترشح ناشی از سرفه، عطسه، خنده یا ورزش (بی اختیاری استرسی)
برخی از علائم ممکن است به دلیل کنترل مثانه نباشد. به عنوان مثال، با بالا رفتن سن، در شب ادرار بیشتری تولید می کنیم و این ربطی به مثانه شما ندارد.
برخی از علائم وجود دارد که باید به دنبال کمک فوری باشید، زیرا ممکن است به دلیل عفونت، سرطان پروستات یا نارسایی کلیه باشد. این موارد نیاز به درمان فوری دارند.
علت مشکلات کنترل مثانه در مردان چیست؟
سالخوردگی
با افزایش سن، بدن شما تغییر می کند. ماهیچههای مثانه تغییر میکنند و میتوانند ضعیفتر شوند، بنابراین ممکن است مثانه نتواند ادرار را نگه دارد. پروستات بزرگتر میشود که گاهی اوقات میتواند بر جریان ادرار از مثانه تأثیر بگذارد. همچنین با افزایش سن، بدن تمایل به ذخیره مایعات در طول روز دارد و در شب هنگام دراز کشیدن از شر آن خلاص می شود. این باعث تولید ادرار اضافی در شب می شود.
غده پروستات
پروستات غده کوچکی است که در مردان یافت می شود. اندازه آن به اندازه یک گردو است و درست زیر مثانه قرار می گیرد. وظیفه آن ترشح مایع شیری است که بخشی از مایع منی می شود و اسپرم را تغذیه می کند. از آنجایی که غده پروستات در نزدیکی مثانه قرار دارد، می تواند بر جریان ادرار از مثانه تأثیر بگذارد. این امر باعث ایجاد بیماری به نام هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) می شود که به آن بزرگ شدن پروستات نیز می گویند.
سایر علل بیماری های ادراری مرتبط با پروستات شامل پروستاتیت، عفونت یا سرطان پروستات است.
علل دیگر عبارتند از:
- شرایط پزشکی مانند عفونت مجاری ادرار یا مثانه
- جراحی مانند جراحی ستون فقرات یا جراحی پروستات
- تومور یا سنگ مثانه
- داروهایی مانند دیورتیک ها
- مقادیر بالای کافئین
- سیگار کشیدن
اگر مشکل کنترل مثانه داشته باشم چه کاری می توانم انجام دهم؟
مشکلات کنترل مثانه نباید سبک زندگی شما را خراب کند. اگر علائمی دارید به پزشک خود مراجعه کنید و آنها می توانند بفهمند که چه چیزی باعث مشکلات مثانه شما می شود و کمک لازم را به شما ارائه می دهند. این می تواند شامل اقدامات خودمراقبتی،دارو، ورزش یا ارجاع به متخصص باشد.جراحی همیشه باید آخرین راه حل باشد.
انواع بی اختیاری ادرار
- بی اختیاری ناشی از فشار: این نوع بی اختیاری در هنگام خم شدن و بلند شدن و ایجاد فشار به مثانه بروز می کند که باعث دفع مقدار کمی ادرار می شود. حتی بعد از عمل پروستات نیز چنین حالتی گزارش شده است.
- بی اختیاری پرفشار: این حالت در اثر انقباض بی دلیل مثانه رخ می دهد و باعث می شود که فرد نیاز ناگهانی و فوری به دفع احساس کند. در ثانی این فشار به قدری شدید است که فرد نمی تواند خود را تا رسیدن به توالت کنترل کند.
دلایل بروز بی اختیاری
عدم کنترل ادرار در مردان می تواند ناشی از بیماری های مختلفی مثل بزرگی پروستات، دیابت و پارکینسون باشد. حتی بعد از عمل جراحی پروستات نیز بروز می کند. بعضی مواقع بنا به دلایل نامشخص مثل مثانه بیش فعال این اختلال مشاهده می شود. تشخیص صحیح علت عارضه برای شروع درمان مناسب حائز اهمیت است.
کنترل علائم بی اختیاری ادرار
بعضی مردان با کنترل میزان مصرف مایعات در طول شبانه روز و قطع مصرف مدتی قبل از خواب می توانند علائم را بهتر کنترل کنند. اگر چنین باشد که مشکل چندانی حاصل نمی شود، اما در این زمینه نباید خود را زیاد محدود کرد چون افراط دراین کار باعث بروز دهیدراته(کم آبی) بدن می شود.در ثانی ادرار غلیظ شده و ایجاد عفونت مثانه و بدتر شدن بی اختیاری می شود.
نوشیدنی های محرک
در مورد بعضی مردان تصور می شود که مصرف کافئین باعث بدتر شدن علائم می شود . سایر نوشیدنی ها ی کربناتی نیز چنین اثری خواهد داشت. مشروبات الکلی نیز با افزایش میزان ادرار اختلال را بدتر می کند. پس به طور کلی در چنین وضعیتی بهتر است مصرف نوشیدنی هایی مثل چای، قهوه، سودا و الکل را کاهش داد تا علائم نیز تعدیل شود.
نوع رژیم غذایی
در بعضی مردان گزارش شده است که غذاهای اسیدی و چاشنی دار باعث بدتر شدن بی اختیاری می شود. همچنین شکلات و شیرینی های مصنوعی نیز چنین تاثیری دارد. با این حال غذاهای محرک این وضعیت در افراد مختلف متفاوت است.
کاهش استرس برای بهبود
زندگی در صورت ابتلا به اختلال ، پرتنش خواهد بود. آموزش تکنیک های آرام سازی و رلکسیشن مثل ورزش های هوازی یا مدتییشن به کنترل بهتر علائم کمک می کند. عملیات بازخورد زیستی نیز روش دیگری می باشد که با مشاهده زمان دقیق انقباض ماهیچه های مثانه به کمک مانیتور های مخصوص می توان اطلاعات بهتری در این زمینه کسب کرد و عملکرد مثانه مشخص می شود.
آموزش مثانه
استفاده از تکنیک های رفتاری برای کنترل بی اختیاری مثل آموزش مثانه مفید است. برای مثال هر نیم ساعت یک بار برای دفع ادرار اقدام کنید، حتی در شرایطی که نیاز به دفع چندان احساس نشود. بعدها به مرور زمان فواصل بین دفع را افزایش دهید.
ثبت برنامه دفع
برای مدتی مقدار مصرف مایعات مختلف و توالی دفع را ثبت نمایید. علت هر گونه نشت ادرار مثل نوشیدنی زیاد ، حمل اشیاء سنگین و غیره .... را بنویسید. سپس آنچه ثبت کرده اید را به پزشک نشان دهید. این کار باعث می شود که پزشک بهتر بتواند علت عارضه را تشخیص دهد.